Krótki zarys historyczny ...

Organizacja straży pożarnych na terenie Województwa Krakowskiego a ściśle mówiąc na terenie obecnej Małopolski, datuje się bezpośrednio po powstaniu styczniowym w 1863 roku. 
Ochotnicze Straże Pożarne powstawały w celu zapewnienia ochrony przeciwpożarowej
Kraju, ale również z zadaniem utrzymania i budzenia ducha narodowego po niedawnej bolesnej przeszłości.

Rok 1865 r. stanowi pierwszy etap w pracy organizacyjnej straży pożarnych na terenie województwa krakowskiego, powstały bowiem ochotnicze straże pożarne w Krakowie
i Tarnowie ,a zaraz w następnych latach w Wadowicach (1867), Bochni (1869), Żywcu (1871) Chrzanowie Gorlicach, Wieliczce, Okocimiu (1872). Coraz więcej tworzyło się straży pożarnych.

Działacze strażaccy postanowili powiązać je w jedną myśl organizacyjną. W roku 1872 w Wieliczce odbyło się pierwsze zebranie organizacyjne. Na zebraniu tym uchwalono utworzyć Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych oraz opracować jego statut. Niestety jak to w życiu bywa działacze krakowscy trochę się ociągali. Inicjatywę przejęli więc Lwowiacy.

Opracowali statut i regulamin Związku. Przedłożyli tą dokumentację do zatwierdzenia władzom państwowym. I tak utworzył się w roku 1875 Krajowy Związek Ochotniczych Straży
Pożarnych w Królestwie Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim.

Rozkwit tego Związku przypadł na lata 1886 - 1913. I -sza Wojna Światowa pozostawiła ruiny tej potężnej organizacji , samopomocy obywatelskiej. Po opuszczeniu terenu byłej Kongresówki przez Rosjan, wielu działaczy istniejącego Związku postanowiło zrzeszyć i spoić straże pożarne Królestwa Kongresowego i utworzyć w Warszawie "Związek Floriański". Odbyło się to kosztem Małopolski. Odległość Lwowa spowodowało dalszy brak opieki nad strażami województwa krakowskiego. Zrodziła się myśl utworzenia filii Krajowego Związku w Krakowie. Propagatorem tej
inicjatywy, był Druh Jan Kuc - naczelnik OSP z Bochni. Również na terenie byłych trzech zaborów dojrzała myśl połączenia się całej organizacji w jedną potężną ogólnopolską korporację
i tak powstał w roku 1921 na Zjeździe w Warszawie Główny Związek Straży Pożarnych RP z siedzibą w Warszawie.

Jedną z wytycznych linii Głównego Związku Straży Pożarnych RP było zacieśnienie stosunków pomiędzy byłymi zaborami , zatarcie różnic i przewag liczebnych.

Wtedy została wysunięta kwestia podziału terytorialnego Związków b. dzielnic na Związki Wojewódzkie przystosowane do podziału administracyjnego państwa.

Ta linia pokrywała się z dążeniami delegatów zachodniej Małopolski i zadecydowała o utworzeniu samodzielnego Związku Straży Pożarnych Województwa Krakowskiego z siedzibą w Krakowie w myśl poleceń Rady Naczelnej Związku, nie zrywając kontaktu z dawną Macierzą - Krajowym Związkiem przekształconym w myśl decyzji Głównego Związku na Małopolski Związek obejmujący woj. lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie.

W dniu 9 września 1923 r. odbył się w Krakowie w sali Rady Magistratu Krakowskiego, Wojewódzki Zjazd Straży Pożarnych na który stawiło się 1500 delegatów
Ochotniczych i Zawodowych Straży Pożarnych.

Powstał Związek Straży Pożarnych Województwa Krakowskiego . Prezesem Związku został inż. Karol Rolle - V-ce Prezydent Miasta Krakowa, zastępcami Jan Kuc - nauczyciel , naczelnik OSP
z Bochni i Jan Obidowicz - naczelnik zawodowej straży pożarnej Miasta Krakowa , sekretarzem Stanisław Bednarowski - dyrektor Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych, skarbnikiem - Michał Piwowarczyk - naczelnik ochotniczej straży pożarnej w Krakowie. Inspektorem Związku został wybrany Andrzej Nazimek - naczelnik OSP w Wieliczce

Głównymi celami Związku było :
organizowanie na terenie swej działalności obrony od pożarów

zjednoczenie na terenie, działalności straży pożarnych w jednolitą korporację

rzecznictwo spraw pożarnictwa miejscowego wobec społeczeństwa i władz

branie czynnego udziału w życiu strażactwa przez swych
przedstawicieli w Radzie Naczelnej Głównego Związku Straży Pożarnych RP.

Siedziba Związku mieściła się w Krakowie przy ul. Radziwiłłowskiej 23.

W grudniu 1923 r. zrzeszonych było w Związku 266 straży pożarnych.

Początek działalności był trudny. Właściwa praca zaczęła się od roku 1924, kiedy utworzono X okręgów i powołano władze okręgowe.

Okres międzywojenny Związku Krakowskiego to Jego rozwój. W roku 1927 w województwie działało 735 straży pożarnych a w roku 1938 już ponad 900.

Strażacy brali czynny udział w uroczystościach patriotycznych, religijnych.

II-ga Wojna Światowa to tragiczny okres. Wielu strażaków oddało swoje życie, walcząc na wszystkich frontach i działając w organizacjach podziemnych.

Po wojnie, strażacy brali udział w odbudowie Kraju. Niestety w latach 1950 - 1956 zawieszono działalność Związku.

Strażacy jednak nadal wypełniali swoją patriotyczną i społeczną misję, niejednokrotnie narażając się władzy. Słynnym stało się pełnienie wart przy grobie pańskim i występowanie ze sztandarami.

Lata 60-te to dalszy rozwój organizacji, budowa strażnic, wodociągów itp. Liczba Ochotniczych Straży Pożarnych przekroczyła w krakowskim ponad 1600.

Rok 1975 to podział województwa na 3 mniejsze obszarowo jednostki administracji wojewódzkiej. Należy zaznaczyć, że tutaj również strażacy się nie zagubili. Działając w mniejszych województwach przejawiali wysoką aktywność w publicznej służbie. Wypracowano wiele dobrych wzorów i metod działania.

Po reformie administracyjnej Kraju w 1998 r. Związek okrzepł. Dzięki wysiłkowi wszystkich Małopolskich działaczy nastąpiła integracja środowiska.

Aktualnie na terenie Małopolski działa 1333 Ochotniczych Straży Pożarnych w których zrzeszonych jest ponad 44.000 członków czynnych, 129 orkiestr dętych, 47 zespołów regionalnych i 40 zespołów sportowych.

Do Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego włączonych jest 315 OSP.

Prowadzone są kroniki OSP i Oddziałów Związku . Na terenie woj. Małopolskiego działa ponad 922 Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych.

Obecne problemy Związku i Ochotniczych Straży Pożarnych woj. małopolskiego :
brak dotacji na wypełnianie działalności statutowej przez Ogniwa Związku

mała ilość dotacji na zakup nowoczesnego sprzętu ratowniczo
gaśniczego oraz do budów i remontów remiz itp.,

trudności w prowadzeniu skomplikowanej księgowości przez Ochotnicze Straże Pożarne.

brak rekompensat dla strażaków i pracodawców
za nieobecność strażaków - ratowników biorących udział w akcjach
ratowniczo - gaśniczych, ćwiczeniach i szkoleniach.

naliczanie 23% stawki podatku vat na Gminy, które kupują sprzęt ratowniczo - gaśniczy dla OSP.
nasilanie się wyjazdów do pracy za granicą przez członków OSP, powodujące osłabienie gotowości operacyjno - technicznej. 

Zadania Związku na przyszłość :
działanie na rzecz ochrony życia , zdrowia , mienia i środowiska przed pożarami, klęskami żywiołowymi i zagrożeniami ekologicznymi lub innymi miejscowymi zagrożeniami,

rzecznictwo i reprezentowanie członków Związku wobec organów administracji publicznej,

wykonywanie zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej, przeciwpowodziowej ratownictwa i bezpieczeństwa powszechnego zleconych przez organy administracji publicznej ,

działanie na rzecz ochrony środowiska,

informowanie o występujących zagrożeniach pożarowych i innych zagrożeniach miejscowych oraz sposobach zapobiegania im,

rozwijanie i upowszechnianie działalności kulturalnej,

rozwijanie i krzewienie kultury fizycznej i sportu,
organizowanie pożarniczego, obronnego i patriotycznego wychowania dzieci i młodzieży

Krótki zarys historyczny 
Prezesi Zarządu Związku

9.09.1923 r - 19.10.1924 r. inż. Karol Rolle

20.10.1924 r. - 25.06.1932 r. dr Piotr Wielgus

26.06.1932 r. - 3.09.1933 r. Mieczysław Bilek

4.09.1933 r. - 30.03.1935 r. inż. Mieczysław Stodowski

31.03.1935 r. - 1.09.1939 r. dr Władysław Wnęk

16.01.1948 r. - 3.05.1950 r. dr Marian Filipek

1.03.1957 r. - 31.03.1971 r. dr Marian Filipek

1.04.1971 r. - 16.02.1975 r. Zdzisław Wójtowicz
Prezesi po podziale administracyjnym województwa krakowskiego

woj. krakowskie

28.01.1975 r. Zdzisław Wójtowicz

25.01.1977 r.

25.03.1979 r. Zygmunt Sakiewicz

11.06.1987 r.

12.06.1987 r. dr hab. Eugeniusz Janczarski

20.06.1987 r.

21.06.1987 r. Marian Kulig

20.12.1991 r.

21.12.1991 r. dr Tadeusz Piekarz

31.01.1997 r.

1.02.1997 r. prof. dr hab.Jacek Majchrowski

31.12.1998 r.

woj. nowosądeckie 

24.08.1975 r. Jan Macko

1976 r.

1976 r. mgr Antoni Rączka

20.12.1991 r.

1 r. ks.dr Henryk Ostach

1.03.1997 r.

2.03.1997r. mgr Czesław Kosiba

31.12.1998 r.

woj. tarnowskie

1975 r. Zenon Musiał

20.06.1987 r.

20.06.1987 r. Jerzy Sobecki

30.11.1991 r.

10.11.1991 r. Zdzisław Spinda

02.1997 r.

02.1997 r. poseł RP Wiesław Woda

31.12.1998 r.

Po reformie administracyjnej Kraju w 1998 r.
woj.małopolskie

1.01.1999 do 21.04.2007 r. Kazimierz Dzielski

21.04.2007 r. Czesław Kosiba

28.07.2009 r. Wiesław Woda

21.06.2010 r. Edward Siarka